Μπορεί ένα βιβλίο για την αρχαία ελληνική τέχνη, που διδάσκεται σε φοιτητές αρχαιολογίας, να κεντρίσει το ενδιαφέρον του ευρύτερου κοινού; Όταν είναι γραμμένο κατανοητά και συνοπτικά, όταν η έκδοση είναι επιμελημένη και καλαίσθητη και όταν η παρουσίαση γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε ο αναγνώστης να μην θέλει να το αφήσει από τα χέρια του, τότε η απάντηση είναι σίγουρα καταφατική.
Το βιβλίο «Ελληνική τέχνη και αρχαιολογία. 1100-30 π. Χ.», των εκδόσεων «Καπόν», που έγραψε ο Δημήτρης Πλάντζος, κλασικός αρχαιολόγος και καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ανήκει σίγουρα σε αυτή την κατηγορία. Γεμάτο καινοτομίες και πληροφορίες για τον αρχαίο υλικό πλούτο που έφτασε ως τις μέρες μας, το βιβλίο καταφέρνει να δημιουργήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις, ώστε ο αναγνώστης να αποκτά πολύτιμη γνώση, χωρίς να χάνεται στις σελίδες του.
«Πολύς κόσμος ενδιαφέρεται για την αρχαία ελληνική τέχνη, ίσως να αισθάνεται όμως μειονεκτικά απέναντι σε σχολαστικές πληροφορίες, που παρουσιάζονται διδακτικά. Πιστεύω ότι το βιβλίο αυτό προσφέρει βασικές γνώσεις κι έναν δημιουργικό τρόπο προσέγγισης των αρχαίων υλικών καταλοίπων, ώστε ο αναγνώστης να μαθαίνει να ερμηνεύει πολιτισμικά -και όχι μόνο αισθητικά- ένα έργο τέχνης», δήλωσε ο συγγραφέας κατά την παρουσίαση του βιβλίου, συμπληρώνοντας: «Αυτό που θα ήθελα να κρατήσει ο μέσος αναγνώστης από το βιβλίο, είναι να το πάρει μαζί του την επόμενη φορά που θα επισκεφτεί ένα μουσείο».
Τα παραπάνω δεν είναι η μοναδική καινοτομία του έργου, που έχει εμπλουτιστεί με τις τελευταίες εξελίξεις διαφόρων επιστημονικών κλάδων, όπως η κοινωνική ανθρωπολογία, η εθνολογία κ.α. Η διάρθρωση και ο σχεδιασμός του, που επιμελήθηκαν οι εκδότες Ραχήλ και Μωϋσής Καπόν, βελτιώνοντας, σύμφωνα με τον συγγραφέα, κατά πολύ το αρχικό του όραμα, κάνουν ακόμα πιο λειτουργικό το διάβασμα. Στις σελίδες του εξάλλου μεταφέρονται οι απόψεις του αρχαιολόγου για τη μικροτεχνία, τη ζωγραφική και την τέχνη των νομισμάτων -η οποία δεν έχει ξαναπαρουσιαστεί μαζί με άλλα έργα τέχνης-, ανοίγοντας ίσως για πρώτη φορά μια συζήτηση γύρω από αυτά τα θέματα.
Από εκπαιδευτική άποψη, το βιβλίο έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό στην αρχαιοελληνική τέχνη, καθώς περιλαμβάνει ορισμούς που για πρώτη φορά παρατίθενται -όπως για τον ερυθρόμορφο τύπο- και απόψεις που συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση γνωστών έργων, όπως ο Κούρος της Αναβύσσου (530 π. Χ.), το επιτύμβιο άγαλμα ενός νέου με το όνομα Κροίσος.
Το γλυπτό φέρει ένα και μοναδικό ένδυμα: το πλεχτό σκουφάκι (πίλος) στην κορυφή του κεφαλιού. «Η συμμετοχή στην οπλιτική φάλαγγα ήταν υπέρτατο καθήκον για τον Έλληνα πολίτη, αλλά ταυτόχρονα του επέτρεπε να διεκδικήσει την ισότιμη συμμετοχή του στα κοινά. Γι αυτό άλλωστε το μόνο ένδυμα που εικονίζεται να φορά ο Κροίσος είναι ο λεπτός πίλος, που σκεπάζει την κορυφή του κεφαλιού του, πλεχτό κάλυμμα που έμπαινε κάτω από το κράνος ως προστατευτικό από τους κραδασμούς ή τις εκδορές. Επομένως, αν και ο νεκρός οπλίτης εικονίζεται γυμνός, η παρουσία του πίλου αποτελεί αρκετή υπόμνηση του ηρωικού τρόπου με τον οποίο έχασε τη ζωή του», αναφέρει ο συγγραφέας.
Οικονομική κρίση
«Παιδί της κρίσης που βιώνουμε σήμερα», είναι για τον κ. Πάντζο το συγκεκριμένο βιβλίο. Και εξηγεί τον λόγο: «Η λεγόμενη ελληνική κρίση είναι, όχι μόνο οικονομική, πολιτική και κοινωνική, είναι πρώτα από όλα πολιτισμική. Επειδή κάποιοι ή όλοι δεν κάναμε καλά τη δουλειά μας. Ένα από τα αντίδοτα στην κρίση είναι να δουλέψουμε. Η σημερινή κρίση θα ήταν ακατάληπτη για τους αρχαίους Έλληνες, που ήταν συνηθισμένοι στην απώλεια, την πενία, τη δυσπραγία και την ανάγκη για περισσότερη δουλειά».
Το βιβλίο, που εξέδωσαν οι πολυβραβευμένες εκδόσεις «Καπόν», αναφέρεται στην αρχαία ελληνική τέχνη από την κατάρρευση των μυκηναϊκών ανακτόρων το 1100 π. Χ. έως το 30 π. Χ., χρονολογία που καταλύεται το τελευταίο ελληνιστικό βασίλειο της δυναστείας των Πτολεμαίων. Με στόχο τη μετάδοση της γνώσης, διδάσκεται ήδη στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας και στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων.
Το βιβλίο «Ελληνική τέχνη και αρχαιολογία. 1100-30 π. Χ.», των εκδόσεων «Καπόν», που έγραψε ο Δημήτρης Πλάντζος, κλασικός αρχαιολόγος και καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ανήκει σίγουρα σε αυτή την κατηγορία. Γεμάτο καινοτομίες και πληροφορίες για τον αρχαίο υλικό πλούτο που έφτασε ως τις μέρες μας, το βιβλίο καταφέρνει να δημιουργήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις, ώστε ο αναγνώστης να αποκτά πολύτιμη γνώση, χωρίς να χάνεται στις σελίδες του.
«Πολύς κόσμος ενδιαφέρεται για την αρχαία ελληνική τέχνη, ίσως να αισθάνεται όμως μειονεκτικά απέναντι σε σχολαστικές πληροφορίες, που παρουσιάζονται διδακτικά. Πιστεύω ότι το βιβλίο αυτό προσφέρει βασικές γνώσεις κι έναν δημιουργικό τρόπο προσέγγισης των αρχαίων υλικών καταλοίπων, ώστε ο αναγνώστης να μαθαίνει να ερμηνεύει πολιτισμικά -και όχι μόνο αισθητικά- ένα έργο τέχνης», δήλωσε ο συγγραφέας κατά την παρουσίαση του βιβλίου, συμπληρώνοντας: «Αυτό που θα ήθελα να κρατήσει ο μέσος αναγνώστης από το βιβλίο, είναι να το πάρει μαζί του την επόμενη φορά που θα επισκεφτεί ένα μουσείο».
Τα παραπάνω δεν είναι η μοναδική καινοτομία του έργου, που έχει εμπλουτιστεί με τις τελευταίες εξελίξεις διαφόρων επιστημονικών κλάδων, όπως η κοινωνική ανθρωπολογία, η εθνολογία κ.α. Η διάρθρωση και ο σχεδιασμός του, που επιμελήθηκαν οι εκδότες Ραχήλ και Μωϋσής Καπόν, βελτιώνοντας, σύμφωνα με τον συγγραφέα, κατά πολύ το αρχικό του όραμα, κάνουν ακόμα πιο λειτουργικό το διάβασμα. Στις σελίδες του εξάλλου μεταφέρονται οι απόψεις του αρχαιολόγου για τη μικροτεχνία, τη ζωγραφική και την τέχνη των νομισμάτων -η οποία δεν έχει ξαναπαρουσιαστεί μαζί με άλλα έργα τέχνης-, ανοίγοντας ίσως για πρώτη φορά μια συζήτηση γύρω από αυτά τα θέματα.
Από εκπαιδευτική άποψη, το βιβλίο έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό στην αρχαιοελληνική τέχνη, καθώς περιλαμβάνει ορισμούς που για πρώτη φορά παρατίθενται -όπως για τον ερυθρόμορφο τύπο- και απόψεις που συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση γνωστών έργων, όπως ο Κούρος της Αναβύσσου (530 π. Χ.), το επιτύμβιο άγαλμα ενός νέου με το όνομα Κροίσος.
Το γλυπτό φέρει ένα και μοναδικό ένδυμα: το πλεχτό σκουφάκι (πίλος) στην κορυφή του κεφαλιού. «Η συμμετοχή στην οπλιτική φάλαγγα ήταν υπέρτατο καθήκον για τον Έλληνα πολίτη, αλλά ταυτόχρονα του επέτρεπε να διεκδικήσει την ισότιμη συμμετοχή του στα κοινά. Γι αυτό άλλωστε το μόνο ένδυμα που εικονίζεται να φορά ο Κροίσος είναι ο λεπτός πίλος, που σκεπάζει την κορυφή του κεφαλιού του, πλεχτό κάλυμμα που έμπαινε κάτω από το κράνος ως προστατευτικό από τους κραδασμούς ή τις εκδορές. Επομένως, αν και ο νεκρός οπλίτης εικονίζεται γυμνός, η παρουσία του πίλου αποτελεί αρκετή υπόμνηση του ηρωικού τρόπου με τον οποίο έχασε τη ζωή του», αναφέρει ο συγγραφέας.
Οικονομική κρίση
«Παιδί της κρίσης που βιώνουμε σήμερα», είναι για τον κ. Πάντζο το συγκεκριμένο βιβλίο. Και εξηγεί τον λόγο: «Η λεγόμενη ελληνική κρίση είναι, όχι μόνο οικονομική, πολιτική και κοινωνική, είναι πρώτα από όλα πολιτισμική. Επειδή κάποιοι ή όλοι δεν κάναμε καλά τη δουλειά μας. Ένα από τα αντίδοτα στην κρίση είναι να δουλέψουμε. Η σημερινή κρίση θα ήταν ακατάληπτη για τους αρχαίους Έλληνες, που ήταν συνηθισμένοι στην απώλεια, την πενία, τη δυσπραγία και την ανάγκη για περισσότερη δουλειά».
Το βιβλίο, που εξέδωσαν οι πολυβραβευμένες εκδόσεις «Καπόν», αναφέρεται στην αρχαία ελληνική τέχνη από την κατάρρευση των μυκηναϊκών ανακτόρων το 1100 π. Χ. έως το 30 π. Χ., χρονολογία που καταλύεται το τελευταίο ελληνιστικό βασίλειο της δυναστείας των Πτολεμαίων. Με στόχο τη μετάδοση της γνώσης, διδάσκεται ήδη στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας και στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων.
απο τον Ελευθερο Τυπο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου